9 راهبردها تسلط ادبیات

بزرگترین تحول در ادبیات معاصر به سردمداری نیمایوشیج با عنوان «شعرنو» ثبت شده است؛ در این ادبیات، انسان ایرانی در محور و مرکز واقعیات قرار گرفت و کیفیت های متغیر طبیعت و سرشت او مطرح شد؛ از مهم ترین تحولات این تغییر، ظهور شعر کودک بود که در ادبیات سنتی مورد توجه نبود و برای اولین بار در شعرنو جلوه کرد. این کتاب که بنیاد حدایق السِحر رشید وطواط به شمار می آید، امروز در دسترس است و بر خلاف مشهور از میان نرفته است.یک سده ی بعد، نزد شمس قیس رازی، مولف المعجم فی معابیر اشعار العجم است که “نقدالشعر” به عنوان فن خاصی مورد بحث قرار می گیرد. شاعران برجسته معاصر به شعر کودک توجه کرده اند و در کنار مضامین کودکانه، برخی مضامین سیاسی- اجتماعی، تعلیمی نیز در اشعار کودکانه آورده اند که باعث شده علاوه بر کودک، مخاطب بزرگسال نیز از آنها استفاده کند. از این رو عجیب نیست که در این دوره کسانی با صراحت و وضوح در نیک و بد اشعار سخن بگویند.در میان حاکمان و امیران آن زمان سخن شناسان قابلی وجود داشته اند. عباسلو خاطر نشان کرد: لازم است، دوستان شرکت کننده در این نشست ها در حوزه نقد ادبی فعالیت و مطالعه کنند اما اینکه مطالبی را از قبل بدانند، ضروری نیست. ​Th᠎is con​te nt w​as wri᠎tt​en by GSA  C​on᠎tent  Gener​ator Demover si on !

شرفی خبوشان با بیان اینکه «باغ رمان ایرانی» نشاندهنده این است که بعد از ۴۴ سال فعالیت به جایی رسیدهایم که میتوانیم شاهد ورود جوانانی باشیم که بتوانند ۴۴ رمان با موضوع انقلاب اسلامی خلق کنند، گفت: باغ رمان ایرانی عامل اتصال پیشکسوتان و جوانان در عرصه رمانهای متعالی با محتوای ارزشمند است که خود میتواند یک دستاورد باشد. این که ما میگوییم این جشنواره طی هفده سال هر سال تنزل بیشتر داشته است را شما از نگاه کردن به اسامی دبیران و داوران در دورههای مختلف میتوانید درک کنید. ازآنجاکه شهر ما بر اثر چنین بلای خانمانسوزی ویرانه شد و به عبارت دیگر تقریبا خالی از سکنه گردید اینک به شرح ماجرایی میپردازم که بنابه گزارش مردی معتمد سهشنبه روزی در کلیسای محترم سانتا ماریا نوولا اتفاق افتاد. به نظر میرسد شرایط ما از بد به بدتر تبدیل میشود. در این رمان میخوانید که جوانی پاکسیرت به نام هاشم که از اهل سنت است، عاشق دختری بهنام ریحانه میشود. این قصیده ها در دیوان عنصری و جلد اول مجمع الفصحا درج است.نمونه ی این گونه نقد در تاریخ ادبیات ایران کم نیست.این گونه نقد که از رقابت میان شاعران ناشی بود، در دربار پادشاهان هند و روزگاری که سبک معروف به “هندی” در شعر فارسی رواج گرفته بود، بیش از همیشه معمول گردید و شاعران خرده بین و نازک خیال آن روزگار با این گونه اعتراض ها و ایرادها می کوشیدند رقیبان خود را از میدان به در کنند.در میان نویسندگان تذکره ها و کتاب های ادبی نیز کسانی بوده اند که در نقادی و شناسایی شعر، ذوق سلیم داشته اند و برخی از آنان بر اثر مطالعه و تحقیق درباره ی مسایل انتقادی اجتهاد می کرده اند.در تذکره هایی که پس از سده ی دهم نوشته شده، نقدهای صریح، ولی نه چندان دقیق فراوان است.

مولف آن حاجی لطف علی بیک آذر بیگدلی خود مردی شاعر و فاضل بود، ولی در نقادی بیش از حد لازم خشونت نشان می داد و ظاهرن به همین جهت معاصران او، وی را “آذر دیرپسند” خواندند. این کتاب دایره المعارفی است که در علوم اولین حکمای یونان و آخرین حکمای اسلام گفت و گو می کند و درباره ی دقت و ارزش آن جای دیگر باید بحث کرد.از کتاب های معدودی که در سده ی اخیر به تقلید المعجم در بدیع و نقدالشعر تالیف شده و در برخی موارد جز نقل و تلخیص آن کتاب کاری نکرده اند، در این مقاله نمی توان سخن گفت، ولی ذکر نام “براهین العجم” لسان الملک مولف معروف ناسخ التواریخ در این جا خالی از فایده نیست. کتاب وی ، به ویژه بخش دوم آن، یکسره گفت و گو درباره ی این مباحث است و نقل و تلخیص آن مطالب که در دسترس همه هست، در این مقاله فایده ای ندارد.شمس قیس رازی با آن که در طی کتاب ها بی رحمانه و حتا گاه ظالمانه شعرهایی را نقد و طرد می کند، خود عقیده دارد که درین کار نباید افراط کرد.در این جا مثل این که شمس قیس وظیفه و مسئولیتی را که منتقد در هدایت ذوق ها دارد فراموش کرده است.

در این مقاله با نگاه کلی به «شعر کودک» در ادبیات معاصر، بیان شده است که شعر کودک در شعرنو چه جایگاهی دارد؛ ساختار و مضمون آن چگونه بوده است؛ چه شاعرانی به آن توجه کرده اند و انگیزه و هدف آنها چه بوده است؛ نتایج نشان می دهد با توجه به ساختار باز و شکسته شدن وزن و قافیه در شعر نو، قالب شعرنو قالبی مناسب برای سرودن شعر کودکان است. تی اس الیوت نیز شعر را به عنوان یک پدیده ی مستقل به کار می گیرد و معتقد است که شاعر در سرودن شعر از هیجانات و شخصیت خود می گریزد. این شاعر و نویسنده در پاسخ به این سوال که آیا شرکت در این کلاسها نیازمند پیش زمینه ای است به شبستان عنوان کرد: برای شرکت در این نشست ها پیش زمینه ای ضرورت ندارد. معلوم است که مردم به تدریج از تکرار آن سجع بازی های بی مزه و یکنواخت ملول گشته و عشق و احتیاج تازه ای به شناختن قدر و پایه ی واقعی شاعران احساس می کرده اند. سپهری چون کودکان با نگاهی فارغ از عادات، پیش داوری و زمینه های ذهنی، به امور و پدیده ها می نگرد؛ بدین واسطه، می تواند جریانی از تازگی، شگفتی و احساس لذتی را مشابه آنچه برای کودکان قابل تجربه است، در شعر خود بازتاب دهد.مقاله حاضر بر قرابت های نگرش عرفانی سپهری و نگاه کودکانه تامل می کند و در صدد برآمده اشکال آن را در اندیشه، عاطفه، تخیل و زبان سپهری کشف و تبیین نماید.

دیدگاهتان را بنویسید