رمان در کشور ما حولوحوشِ انقلاب مشروطه با ترجمههایی که از ادبیات خارجی (عمدتاً فرانسوی) صورت گرفت، وارد ادبیات ما شد. به نظر شما فضای این پنج سال اخیر کشور ما شبیه فضای تهیشدگی ادبیات که شما گفتهاید، نشده است؟ مدت ارسال آثار تا پایان آذرماه سال جاری خواهد بود. دولتآبادی در دستنوشتههای خود قبل از تمام کردن کلیدر اینچنین آورده است: «به پایان رساندن کلیدر، آنطور که مطلوب و موردپسند خودم باشد، برای من یک آرزوی مهم است… نویسنده، عادی و یکنواخت بودن کلاریس برای اطرافیان ازجمله شوهرش را بهخوبی توصیف میکند؛ درحالیکه در تفکر کلاریس همواره اطرافیان و دیگرانی وجود دارند که از خود او مهمترند. کتاب چشمهایش معروفترین اثر بزرگ علوی است که در آغاز رمان، تهران و خفقان حاکم بر آن توصیف میشود. و جدای از آن در حوزهی زبان (واژگانی) یا حتی قافیه به تکرار میرسد. میگویند حرف من را درست نفهمیده است، یا به شخص من حمله کرده است.
ادب: سخن سنجی ،یعنی آشنایی به احوال نظم و نثر و مراتب هریک و بازشناختن درست از نادرست و خوب از بد آنها . اینجا متأثر از کارهای رئالیستهای اروپایی هستیم که فاصله طبقاتی بین کارگران و سرمایهداران یا اغنیا و فقرا را به خوبی کاویده بودند. نکته دیگر این است که برخی در نقد فقط به یک شیوه نظر دارند و شیوههای دیگر را کارآمد نمیدانند (نقد مطلق یا انحصاری Absolutist criticism) اما کسانی در نقد از همه شیوههای مفید و مناسب بحث استفاده میکنند و در حقیقت نقد آنان التقاطی است. در دوره بعدی ما با رمانی مواجه میشویم که به مسائل زندگی اجتماعی نظر میکند، مثل «تهران مخوف». کتاب آذرگان (سرگذشت آب و آتش) نوشتهی بهار برادران، که در ادامهی آبانگان نوشته شده، رمانی عاشقانه است که در دل تاریخ و حوادث آن روایت میشود. معرفی کتاب تبسم عشق: تبسم عشق رمانی عاشقانه است که داستان عشق و دوری بابک و تبسم را روایت میکند.
قصد من این بود که ضمن معرفی الگویی از نقد رمان، مضامین و تکنیکهای استفادهشده در برخی از شاخصترین رمانهای ایرانی را بشناسانم. کتاب شامل پیشگفتار و پانزده فصل است که عبارتند از: «کلیات و تعاریف»، «نقد ادبی در ایران»، «حرکتهای نو در نقد ادبی معاصر»، «نقد ادبی در ادبیات عرب»، «نقد ادبی در یونان باستان و غرب»، «نقد متون یا نقد متنشناختی»، «نقد اخلاقی»، «نقد روانشناختی»، «نقد تاریخی – زندگینامهای»، «نقد اسطورهای»، «نقد صورتگرایی»، «نقد ساختگرا»، «ساختشکنی»، «هرمنوتیک» و «نقد فمینیستی». عموما هم نویسندگان و ناشران، بهعنوان منتقد دعوت میشوند و فقط به تعریف و تمجید از نویسنده، کتاب و ناشر میپردازند و اصلا به نکات مثبت یا منفی اثر اشاره نمیکنند. بله. خانواده به ظاهر خوشبختی که در آغاز همه جوان و سرحال هستند در طول زمان دچار تغییر میشوند. داستان داییجان ناپلئون در زمان جنگ جهانی دوم رخ میدهد و پر از شخصیتهای مضحک و کنایههای جنسی است. شاید اگر من فراغت پیدا میکردم، این کتاب را در چهار جلد مینوشتم و در هر جلد ده رمان و در مجموع چهل رمان را نقد میکردم، اما این کار با اهداف پژوهشی من همخوانی نشد. Th is data has been c re ated by G SA Content G enerator Demov ersion!
↑ میرعابدینی، صد سال داستاننویسی (جلد دوم)، ۷۶. قدیمترین و نخستین نوولهای کشور اندونزی در سال ۱۹۲۰ به زیور طبع آراسته شد به قلم مری سایرگار Siregar ماراه روسلی Marah Rusli و Abdul Muis نویسندگان اندونزی که در روزنامهنگاری کسب تجربه کرده و بیشتر آنها هنوز روزنامهنگار هستند، بود. بیشتر هم درباره شکوه ایران قبل از اسلام بود. هرچند تعداد رمانهای ایرانی ارزشمند، بسیار بیشتر از این چند کتاب معرفیشده است، اما فهرست زیر تنها تعداد کمی از چند رمان ایرانی است که شاید معروفتر و همهپسندتر باشند. از این رو، در این نوشته سعی کردهام به معرفی چند رمان برتر ایرانی بپردازم؛ رمانهای نامآشنایی که حتی اگر نخوانده باشیم، نامشان بارها به گوشمان خورده است. معرفی کتاب یک عاشقانه آرام: کتاب صوتی یک عاشقانه آرام اثر نادر ابراهیمی روایتی شنیدنی از زندگی زوجی عاشق است که گفتوگوهای جذابی در بین آنها رخ میدهد. در بخش نقدوار برخی از کتب ادبیات مهاجرت در چهار دسته رمان، روایت، مجموعهداستان و نمایشنامه معرفی و نقد میشود. درباره نقد رمان، نمایشنامه و فیلم نیز وضع به همین منوال است. غزاله علیزاده، مهشید امیرشاهی، زویا پیرزاد، نسیم مرعشی و بسیاری دیگر نیز این مسیر را تا به امروز ادامه دادهاند.