نقد ادبی موجود در این قهوهخانه ها به دو طریق در عرصه شعر این عصر تأثیری به سزا داشته است: اوّل به دلیل حضور عامه مردم و استقبال آنها از شعرخوانی، باعث ترغیب و تشویق خیل کثیری از مشتاقان برای سرودن شعر شده و بسیاری از عوام این عصر از همنشینی با شعرا طبع شاعری یافتهاند؛ دوم این ارتباط دوسویه میان مخاطب و هنرمند در این مکان ها باعث هدایت ذوق ادبی عصر و توجّه شاعران به پسند مخاطب گردیده است. بر اين اساس در سیزدهمین جایزه داستان و شعر انقلاب اسلامی، برای رمان بزرگسال 200 میلیون تومان، برای رمان نوجوان 100 میلیون تومان، برای مجموعه داستان 100 میلیون تومان و برای مجموعه شعر 50 میلیون تومان جایزه نقدی در نظر گرفته شده است. نخستین رمان کردی، ژانی گهل را ابراهیم احمد نویسنده عراقی نوشت. داستانی عاشقانه در دهه 1950 ایتالیا، در میان باغهای زیتون که عشقی ممنوعه را روایت میکند.
Da ta has been generated by GSA Content Gen erat or DEMO.
صادق هدایت درباره خودش میگوید: “این حقیر نابغۀ عظیم الشأن گمنامی هستم که بعدها قدرم را خواهند شناخت”.صادق هدایت آینده را به خوبی در نوشتههای خود نمایش میداد همانند کسی که از صدها سال بعد به گذشته سفر میکند. سفرهای گالیور به برخی از ممالک دورافتاده جهان، داستانهایی ماجراجویانه است که با نگاهی دقیق افکار آدمی را به چالش کشیده است. این مدال به شخصیتهایی فرهنگی اهدا میشود که در جهت نزدیکی هرچه بیشتر فرهنگ آلمان با فرهنگ دیگر کشورها فعالیت میکنند. عقاید یک دلقک اثر معروف «هاینریش بل»، نویسنده آلمانی تبار محسوب میشود که در کنار دیگر آثار نویسندگان معروف آلمان در صدر فروش رمانهای کتابانه است. یکی از نویسندگان، مترجمان؛ روشنفکران ایرانی که از پیشگامان داستاننویسی معاصر محسوب میشود، صادق هدایت است. او با مکر و حیله های فراوان سعی داشت امام (ع) را از مقام قدسی پایین آورده و به زر، زیور و فساد خلافت بیالاید و روش خود را که در مورد امام رضا علیه السلام به سنگ خورده بود، در مورد امام جواد علیه السلام به هدف برساند.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اذعان صاحبنظران، نویسندگان و داوران جوایز ادبی بر پایین بودن کیفیت و تعداد کتابهای حوزه نقد ادبی انگیزهای شد تا در سومین شماره پرونده «تحلیل و آسیبشناسی کتابهای نقد ادبی» دقایقی با مریم بصیری، دبیر علمی چهاردهمین دوره جایزه جلال آل احمد به تحلیل و آسیبشناسی کتابهای نقد ادبی بپردازیم. از حضور تیمسار معظم استدعا دارم دستور فرمایید که اجازه حفر چاه در زمین فوق الذکر به این جانبه داده شود تا با درآمد حاصله از آن زندگی خود و فرزندم تأمین و برای همیشه مرهون الطاف آن جناب گردم.» مشخص نیست، واقعاً برای کسب اجازه برای حفر چاه، نیاز به دستور رئیس ساواک است؟ کتاب «گتسبی بزرگ» مفاهیم و درونمایههای زیادی دارد که از جمله آن میتوان به نقد زندگی مدرن، فساد، خیانت، رفاه، اشتیاق کسب موفقیتهای بیشتر، رویای آمریکایی و سرخوردگی ناشی از نرسیدن به آن اشاره کرد. حافظ در بکارگیری انواع علوم بلاغی و صنایع ادبی از بدیع و بیان و معانی از همه شعرای قبل از خود و معاصران گوی سبقت برد و پس از او نیز کسی به پای او نرسیده است.حافظ از ایهام بیشتر از همه صنایع استفاده کرده است به گونه ای که جزء مختصات سبکی او درآمده است و عده ای معتقدند که حافظ نخست بار این صنعت را کشف کرده است و ظرفیت های هنری آن را دریافته است.همان گونه که گفته شد در بدیع معنوی بیشتر به ایهام و انواع آن پرداخته و در بدیع لفظی به انواع جناس، در بیان عمده توجه او به استعاره است و از طرف دیگر تلمیح و طنز زیور اشعار او گردیده است.
حافظ تقدیرگرایی جزم اندیش نیست بلکه آزادمنشی متوکل به قضا و قدر الهی است، او مرحله تکمیل سیر متعالی شخصیت انسانی در تقوی و دانش را توکل می داند و تکیه صرف به دانش و اعمال بشری را حتی کفر می پندارد اما از منظری دیگر خود را نوشنده باده الهی الست می داند و در برابر رضای خدا دم برنمی آرد. در یکی از اسناد بدست آمده به تاریخ خرداد ۱۳۵۰، این چنین برداشت میشود که پریوش در خارج از کشور نیز با ساواک مرتبط بوده و مطالب خود – اعم از خواستههای مالی و یا دیگر موارد- را یا به نمایندگی ساواک در لندن و یا مستقیماً به مرکز ارسال میکرده است. بخش مهمی از آثار صادق هدایت را اعتراض و انتقاد در برگرفته و خرافهپرستی، افراط در مذهبگرایی، استبداد در جنگ و حتی با وجوه به ظاهر زیبایی زندگی از گزند قلم این نویسنده در امان نیستند. این فرد با قلم منحصربه فرد خود چشماندازی متفاوت دارد و جریانها و سنتهای متداول جامعه را در آثار خود ترسیم کرده است. که مولفهای مانند «ارتباط طولی» را قلم میگرفت.